Kenniscentrum

Het kraken van de nek #2: waarom zijn we er nog niet mee gestopt?

In eerdere blogstukjes hebben wij jullie al geïnformeerd over het in eerste instantie verbieden en later onder strikte voorwaarden toestaan van het zogenaamde manipuleren (kraken) van de nekwervels door manueeltherapeuten. In het kort: Het manipuleren van de nek is niet zonder risico, er is een (kleine) kans op beschadiging/scheuring van bloedvaten (Cervicale Arteriële Dissectie, afgekort CAD), indien deze al beschadigd zijn. Voorafgaand aan een manipulatie kan een manueeltherapeut screenen of er een vaatbeschadiging aanwezig zou kunnen zijn; deze screening is echter niet 100% betrouwbaar. Het NVMT (Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie) verbood in eerste instantie de manipulaties, maar kwam hier op terug onder druk van leden van de vereniging. Ons inziens onbegrijpelijk, omdat er ook veilige behandelmethoden bestaan die effectief werken (1)!

In juli van dit jaar verscheen een interessant artikel in het internationale tijdschrift Manual Therapy (2). In dit artikel worden de huidige feiten over CAD, het herkennen van CAD bij patiënten en eventuele gevolgen bij een manipulatie.

Uit het artikel blijkt dat de manipulatie zelf CAD niet kan veroorzaken. Wel kan een manipulatie bij patiënten met CAD tot verdere schade van de vaten leiden en dit kan desastreuze gevolgen hebben.

Het is erg lastig om symptomen van CAD te herkennen. De klachten komen vaak overeen met reguliere nekklachten, die je in de dagelijkse praktijk veel ziet. Belangrijke symptomen zijn pijn aan één kant van de nek en/of hoofdpijn. De pijn die patiënten voelen is vaak niet herkenbaar en/of ongewoon. Eerder doorgemaakte trauma's aan het hoofd of virussen kunnen een rol spelen. Het is onduidelijk of hoge bloeddruk of andere vaatafwijkingen tot CAD kunnen leiden.

Symptomen die voor kunnen komen bij CAD zijn verder balansstoornissen, spraakproblemen, gevoelsstoornissen, verminderd zicht, en afname van spierkracht in armen of benen.

Indien iemand verdacht is van CAD, is tijd een belangrijke factor. Het is van groot belang dat de afwijking snel in beeld wordt gebracht om de juiste medische beslissingen te nemen en preventieve maatregelen te hanteren.

Het uiteindelijke doel van dit artikel is het herkennen van de symptomen van CAD, om 'veilig' 'te kunnen manipuleren. Nu is het voor iedere therapeut belangrijk om symptomen van CAD te herkennen, maar zeker als je van plan bent om te gaan manipuleren. Maar, kun je wel veilig manipuleren?

In Nederland worden er inmiddels ook cursussen 'veilig manipuleren' gegeven. Een zin die ik las bij cursusinformatie van zo'n cursus luidde: 'Gezien de ernst van deze complicaties is het van groot belang zoveel
mogelijk de veiligheid van de patiënt bij het ondergaan van een
manipulatie te waarborgen'.

Ik lees hier toch duidelijk 'zoveel mogelijk de veiligheid van de patiënt waarborgen'. Zoveel mogelijk, dus zonder gevaar zal manipuleren nooit zijn. Dit blijkt ook uit het genoemde artikel. Het herkennen van de symptomen van CAD is niet altijd mogelijk, de klachten lijken teveel op reguliere nekklachten. Het onderscheid hiermee is bijna niet te maken.

Daarom snap ik de cursusnaam 'veilig manipuleren' ook niet, je kunt namelijk alleen veilig manipuleren als je zeker weet dat er geen sprake is van CAD. Hiervoor zul je toch echt MRI-onderzoek moeten verrichten, maar om dit nu bij elke nekklacht te gaan doen?

Veilig behandelen is een voorwaarde voor elke (para-)medicus. Het is voor mij onbegrijpelijk dat nekwervels nog steeds gemanipuleerd worden. De technieken zijn te agressief bij een vaatafwijking als CAD. Het is niet geloofwaardig als we blijven manipuleren. Mobiliseren is en blijft het veilige en minstens zo effectieve alternatief.

Literatuur

1. Gross A., Langevin B., Burnie SJ., Bédard-Brochu MS, Empey B, Dugas E., Faber-Dubrescus M., Andres C., Graham N. Goldsmith CH., Bronfort G. Hoving JL., Leblanc F., Manipulation and mobilisation for neckpain contrasted against an inactive or another active treatment. The cochrane library 2015 iss.9.

2. Thomas LC. Cervical arterial dissection: An overview and implications for manual therapy practice. Man Ther. 2016 feb; 21: 2-9.
Het kraken van de nek 2 waarom zijn we er nog niet mee gestopt

Heb je last van nekpijn?

Maak een afspraak met een van onze specialisten!


Bekijk de vergoedingMaak een afspraak