Over wat nu goede hardloopschoenen zijn, bestaat veel discussie. Die discussie wordt vooral in stand gehouden door fabrikanten en verkopers van hardloopschoenen. Dat stelt sportarts Steef Bredeweg. Hij promoveerde in 2014 op dit onderwerp. Hardloopschoenen dienen vooral comfortabel te zitten. Aanpassingen zoals antipronatiezolen en extra schokdemping leiden niet tot minder blessures.

Loopanalyse
In vrijwel elke hardloopspeciaalzaak wordt tegenwoordig het looppatroon geanalyseerd met een videocamera. Hieruit volgt wat de “ideale schoen” is voor jou. Op het eerste gezicht lijkt dat zeer professioneel en overtuigend. De loper kan immers met eigen ogen zien wat er allemaal “fout” gaat tijdens het lopen. Hoe fijn is het dan, dat de verkoper een schoen heeft, die die fout kan herstellen, waardoor je minder kans maakt op het krijgen van een blessure?

Asymmetrie
De vraag is echter, of de geconstateerde “fout” in het looppatroon ook daadwerkelijk een fout is. Uit het onderzoek van Bredeweg blijkt namelijk, dat asymmetrie in de bewegingen van beide benen volstrekt normaal is onder lopers. Ook blijkt dat mensen met een blessure niet méér asymmetrie vertonen dan niet-geblesseerde lopers. Sterker nog: er wordt zelfs geen significant verschil in asymmetrie gevonden tussen het geblesseerde en het niet-geblesseerde been bij een hardloper met een blessure.

Wanneer tijdens de loopanalyse wordt geconstateerd dat de ene voet meer naar binnen klapt (=pronatie) dan de andere voet, dan is dat volkomen normaal. Het betreft dus geen afwijking, en hoeft dus ook niet te worden gecorrigeerd met bijvoorbeeld een antipronatiezool of -block.

Uit meerdere onderzoeken bij de verschillende vormen van hardloopblessures is al gebleken dat de mate van pronatie niet overtuigend samenhangt met de kans op het krijgen van een blessure.

Schokdemping
Bij de landing tijdens het hardlopen, kan de belasting op onze gewrichten oplopen tot vele malen ons lichaamgewicht. De aanname al jaren is, dat deze klappen moeten worden opgevangen met schokdempende schoenzolen.

Ons lichaam is echter heel goed in staat om deze schokken zelf op te vangen. Middels o.a. het buigen van onze knie direct na de landing, vangen onze bovenbeenspieren de klap op. De vraag is, of extra demping door de schoenzool noodzakelijk is, en of deze zool überhaupt in staat is om veel bij te dragen in de schokdemping.

Voor het dempen van een schok is remweg nodig, oftewel inveren van materiaal. Vergelijk het met de veren van schokdempers van een auto, of het kussen waarmee mensen worden opgevangen die van het dak van een brandend huis springen. De meeste zolen van sportschoenen zijn allesbehalve sterk verend, en zullen dus amper voorzien in remweg.

Conclusies

• Tot op heden hebben alle aanpassingen in hardloopschoenen niet geleid tot een daling in het aantal hardloopblessures per jaar. Dat is namelijk sinds de jaren ’80 amper veranderd.

• “Afwijkingen” die tijdens loopanalyses in hardloopspeciaalzaken worden geconstateerd, zijn geen afwijkingen, maar een volstrekt normale asymmetrie tussen het linker en het rechter been.

• Ook is uit meerdere goede onderzoeken gebleken dat de mate van pronatie van onze voeten niet samenhangt met welke blessure dan ook.

• Ons lijf is prima in staat om de schokken tijdens de landing te absorberen. Ook de relatie tussen de hoogte van de schok en het krijgen van blessures, berust louter op aannames. Schokverlagende maatregelen leiden, zoals uit het onderzoek van Bredeweg blijkt, niet tot minder blessures.

Advies
Laat je niet (mis-)leiden door allerlei gepretendeerde gezondheidseffecten van de verschillende hardloopschoenen. Daar is simpelweg geen enkel wetenschappelijk bewijs voor, en dienen eerder de commercie.
Koop schoenen die comfortabel zitten, neutraal zijn, en niet te duur. Het liefst met flexibele zolen, die de natuurlijke bewegingen van je voeten toelaten. Het is namelijk niet uit te sluiten, dat aanpassingen in schoenen, zoals antipronatiezolen, juist blessures in de hand kunnen werken!